[ANALYSE] Oosterhout als aantrekkelijke cultuurstad?!
Een onlangs vernieuwde Bussel, de recente verbouwing van H19 en de huisvesting van BOCK in De Blikken hebben bepaald dat het onderwerp van deze analyse cultuur is. Cultuur gaat vaak over mooi en lelijk, maar als je een gemeente wil vergelijken spreken cijfers toch het best. Daartoe zijn alle gemeenten tussen de 50.000 en 55.000 inwoners geselecteerd. Oosterhout staat daarin qua inwonertal hoog met volgens het CBS 54.012 inwoners op 31 december 2015.
Inwoneraantallen en kernmerken
Er zijn naast Oosterhout zeven andere gemeenten die tussen de 50.000 en 55.000 inwoners hebben. Hieronder is één gemeente die uit één kern bestaan, dat is Heerhugowaard. Andere gemeenten bestaan uit twee of meerdere kernen waaronder een groot aantal dorpen. Een goed voorbeeld hiervan is de gemeente De Friese Meren. Veel gemeenten zijn door fusie ontstaan, dit is soms nog herkenbaar in de naam, denk daarbij aan Pijnacker-Nootdorp.
Inwoneraantallen van hoog naar laag
Terneuzen 54.658 inwoners Stad met meerdere dorpen
Oosterhout 54.012 inwoners Stad met meerdere dorpen
Heerhugowaard 53.946 inwoners Stad
Kampen 51.939 inwoners Stad met meerdere dorpen
Pijnacker-Nootdorp 51.880 inwoners Stad met twee kernen
De Friese Meren 51.277 inwoners Stad met meerdere dorpen
Woerden 51.156 inwoners Stad met twee kernen
Heerenveen 50.273 inwoners Stad met meerdere dorpen
Oosterhout bestaat uit één grote kern met meerdere kerkdorpen, het merendeel van de inwoners woont dan in de stad Oosterhout.
Theaterstoelen
Het theater is de basis voor cultuur in een stad. Cultuurmarketing.nl heeft onderzoek gedaan naar het aantal theaterstoelen per 100 inwoners. Deze cijfers zijn gebaseerd op de gehele provincie waarin de stad gelegen is. De getallen kunnen zodoende niet gebruikt worden als exact aantal. Op basis van de bekende inwoneraantallen is voor alle gemeenten een berekening gemaakt. Met 1,9 theaterstoelen per 100 inwoners gemiddeld scoort Noord Brabant lager dan bijvoorbeeld Zeeland (2,4) en de koploper Noord Holland (2,7). Het absolute dieptepunt is het aantal theaterstoelen in Flevoland met 1,3 per 100 inwoners. Hierbij zijn kleinere theaters met minder dan 300 theaterstoelen uitgesloten..
Theaterstoelen van hoog naar laag
Heerhugowaard 1.457 theaterstoelen
Terneuzen 1.312 theaterstoelen
Kampen 1.195 theaterstoelen
Woerden 1.074 theaterstoelen
Oosterhout 1.026 theaterstoelen
De Friese Meren 872 theaterstoelen
Heerenveen 855 theaterstoelen
Pijnacker-Nootdorp 830 theaterstoelen
Voor Oosterhout komt het erop neer dat de meeste theaterstoelen terug te vinden zijn in Theater De Bussel.
Bioscopen
Een film kijken in de bioscoop is ook onderdeel van cultuur. De ontwikkelingen bij bioscopen leiden ertoe dat er steeds meer grote bioscopen komen en dat kleine zalen en filmhuizen de deuren sluiten. Omdat een grotere bioscoop ook een groter verzorgingsgebied nodig heeft is de geografische ligging van een gemeente daardoor steeds belangrijker geworden om deze voorziening te behouden.
Aantal bioscopen van hoog naar laag
Heerenveen 3 bioscopen
Kampen 2 bioscopen
Woerden 1 bioscoop
Heerhugowaard 1 bioscoop
Terneuzen 1 bioscoop
Oosterhout 0 bioscopen
De Friese Meren 0 bioscopen
Pijnacker-Nootdorp 0 bioscopen
In Oosterhout is dat goed te zien. Filmhuis Oosterhout wist niet te overleven en de bouw van een bioscoop aan de Statendamweg is nog steeds niet gestart. Oosterhouters gaan daarom in andere plaatsen naar de bioscoop.
Cursisten
CBS heeft onderzoek gedaan naar het aantal inwoners in de gemeente dat een kunstzinnige opleiding volgt. Hieruit is gebleken dat over de jaren heen circa 15% van alle inwoners een cursus of opleiding volgt bij een culturele instelling. Op basis van de bekende inwoneraantallen is voor alle gemeenten een berekening gemaakt. De getallen kunnen zodoende niet gebruikt worden als exact aantal.
Aantal cursisten aan een culturele instelling van hoog naar laag
Terneuzen 8.199 cursisten
Oosterhout 8.102 cursisten
Heerhugowaard 8.092 cursisten
Kampen 7.791 cursisten
Pijnacker-Nootdorp 7.782 cursisten
De Friese Meren 7.692 cursisten
Woerden 7.673 cursisten
Heerenveen 7.541 cursisten
Bij de verschillende mogelijkheden die in Oosterhout geboden worden, van H19 tot particuliere opleidingen, vinden volgens deze berekeningen ruim 8.000 inwoners een hobby.
Slotsom
Deze analyse is uitgevoerd om te kijken waar Oosterhout qua cultuur staat ten opzichte van qua inwoneraantal soortgelijke gemeenten. De geografische ligging van Oosterhout biedt voor- en nadelen. Omdat het grootste deel van de inwoners in een stedelijke omgeving woont is het mogelijk om stedelijke voorzieningen zoals De Bussel en H19 te realiseren. De reisafstanden voor gebruikers zijn relatief kort en de omvang van de stad maakt het mogelijk een breed programma aan te bieden.
Met grotere theaters nabij is een echt groot theater in eigen stad minder noodzakelijk. De recente uitbreiding van De Bussel met een kleine zaal sorteert biedt in elk geval meer flexibiliteit. De grotere voorstellingen wijken uit naar het Chasse Theater in Breda of spelen in speciale musicaltheaters zoals het Beatrixtheater in Utrecht.
Nul bioscopen in Oosterhout, zelfs na alle jaren plannenmakerij, dat blijft toch een beetje een sneue conclusie. Inwoners van Oosterhout gaan in Breda naar de bioscoop en die komt, gelukkig voor ons, steeds dichterbij. Over een tijdje volstaat een korte rit over de snelweg naar Breepark.
Als 15% van de inwoners een cursus of opleiding rondom kunstzinnige vorming doet, dan doet 85% dat niet. Het is utopie om te denken dat het ooit 100% zal worden, maar een stimulans of prikkel zou kunnen leiden tot een hoger aantal inwoners dat zich cultureel ontwikkelt. Tegelijkertijd kunnen daarmee de kosten van culturele ontwikkeling dalen.